از همان آغاز مشخص بود در جشنواره امسال، منتقدان بین گزینش چند فیلمنامه برتر پیشنهاداتی نزدیک به هم خواهند داشت. این اتفاق در بهترین نمود خود در نزدیکی آرای منتقدان ماهنامه فیلمنگار مشهود است. فیلمنامه علفزار با 7 رأی به عنوان بهترین و فیلمنامههای موقعیت مهدی با 4 رأی، نگهبان شب و مرد بازنده نیز با سه رأی جدیترین رقبا برای اثرِ منتخب منتقدان بودند.
همچنین فیلمنامه موقعیت مهدی با 8 رأی به عنوان محبوبترین فیلمنامه و پس از آن مرد بازنده با 4 رأی و برف آخر و نگهبان شب با سه رأی حائز رتبههای بعدی شدند.
باعث خرسندی است که امسال نیز مانند دو سال گذشته، برای بهترین فیلمنامه انتخاب شایستهای از سوی هیأت داوران شکل گرفت که متخصصان این حوزه در ماهنامه فیلمنگار نیز با انتخاب خود گزینش درست داوران را صحه گذاشتند. امیدواریم در سالهای بعد نیز شاهد همین روال هیأت - برای برگزیدن فیلمنامه برتر- باشیم.
الف: بهترين ايده:
ب: بهترين پيرنگ:
ج: بهترین داستان:
د: بهترين حادثه محرك:
ه: بهترين نقطه اوج:
و: بهترين گرهگشايي و پايانبندي:
ز: بهترين شخصيتپردازي:
ح: بهترين گفتوگونویسی:
بهترين فيلمنامه (براساس معيارهاي فوق و معیارهای دیگری که خود در نظر دارید.)
فيلمنامه محبوب (اگر فيلمنامهاي را صرف نظر از معيارهاي بالا، به دلايل شخصی، عاطفي، ذوقي و... ميپسنديد.)
جدا از نظرخواهي فوق بهترين سكانس و بهترين شخصيتي را كه از فيلمهاي جشنواره به ياد داريد، با توضيحي كوتاه (حداکثر50 كلمه) معرفي كنيد.
* احسان آجورلو
الف: علفزار، نگهبان شب، ملاقات خصوصی
ب: نگهبان شب، ملاقات خصوصی، موقعیت مهدی
ج: نگهبان شب، ملاقات خصوصی، موقعیت مهدی
د: علفزار، نگهبان شب، ملاقات خصوصی
ه: نگهبان شب، علفزار، ملاقات خصوصی
و: موقعیت مهدی، نگهبان شب، علفزار
ز: نگهبان شب، ملاقات خصوصی، علفزار
ح: موقعیت مهدی، ملاقات خصوصی، نگهبان شب
بهترين فيلمنامه
نگهبان شب
فيلمنامه محبوب
نگهبان شب، ملاقات خصوصی
بهترین سکانس و بهترین شخصیت
سکانس کوتاهی که بازپرس در فیلم علفزار در اتاق تنها میماند تا تصمیم نهایی را درباره ادامه پرونده و انتقالی خود به تهران بگیرد. در دسته سکانسهای معدودی بود که مخاطب با تنهایی کاراکتر مواجه شد. جایی که شخصیت امکان بروز خود واقعی را پیدا میکرد و از بازی کردن فاصله میگرفت. این سکانس میان ریتم پرهیاهوی فیلم اتفاقی نادر و موفق بود.
* ارغوان اشتری
الف: علفزار
ب: برف آخر
ج: موقعیت مهدی
د: برف آخر
ه: ملاقات خصوصی
و: نگهبان شب
ز: علفزار
ح: ملاقات خصوصی
بهترين فيلمنامه
علفزار
فيلمنامه محبوب
برف آخر
بهترین سکانس و بهترین شخصیت
سکانس افتتاحیه فیلم علفزار که شروعی ملتهب برای قصهای سرشار از تنش محسوب میشود. در عین حال سکانس فوق بدون آنکه ربط مستقیم به کلیت قصه داشته باشد، روی وضعیت قهرمان (بازپرس) و پرونده در حال بررسیاش تأثیر دارد.
شخصیت بازپرس فیلم علفزار که عدالتطلبی نقش مهمی در شکلگیریاش داشته و با وجود مشکلاتی که از این بابت میتواند گریبانگیرش شود، اما پا پس نکشیده و ویژگیهای یک قهرمان کلاسیک را دارد.
* محمد بزرگ
الف: موقعیت مهدی، ضد، شهرک
ب: مرد بازنده، موقعیت مهدی، شب طلایی
ج: موقعیت مهدی، مرد بازنده، شب طلایی
د: علفزار، مرد بازنده، شب طلایی
ه: علفزار، مرد بازنده، موقعیت مهدی
و: شب طلایی، مرد بازنده
ز: مرد بازنده، موقعیت مهدی، شب طلایی
ح: علفزار، شب طلایی، موقعیت مهدی
بهترين فيلمنامه
علفزار
فيلمنامه محبوب
موقعیت مهدی
بهترین سکانس و بهترین شخصیت
همواره در روایت سه پردهای شروع داستان و رسیدن به حادثه محرک نکته مهمی تلقی میشود که به خلاقیت نویسنده بستگی دارد، شروع علفزار و تیر خوردن کودک بسیار غیرمنتظره است و خیلی زود روایت قلاب دراماتیک خود را به مخاطب الحاق میکند. در فیلم ملاقات مهدی هم شروع و همان تیتراژ بسیار تأثیرگذار است و حالوهوای استعلایی درون متن را به مثابه دریچهای به روی مخاطب میگشاید. به واقع شروع به اندازه پایان در روایت کلاسیک اهمیت دارد. اما در میان شخصیتهای جشنواره امسال چهرهای که بار دراماتیک اثر را به دوش بگیرد در فیلم شب طلایی ـ داماد خانواده با هنرمندی حسن معجونی است که بسیار باورپذیرـ در خدمت روایت و همچنین اثرمند ظاهر میشد. شخصیت ساده مهدی باکری با هنرمندی هادی حجازیفر هم توانست، ارتباط مؤثری با داستان داشته باشد به طوریکه در لحظاتی که حضور ندارد هم سایه او احساس میشود.
* امید پورمحسن
الف: شهرک، شب طلایی، بیرویا
ب: مرد بازنده، برف آخر، نگهبان شب
ج: ملاقات خصوصی، علفزار، مرد بازنده
د: شهرک، مرد بازنده، خائنکشی
ه: مرد بازنده، برف آخر، خائنکشی
و: مرد بازنده، ملاقات خصوصی، علفزار
ز: موقعیت مهدی، مرد بازنده، ملاقات خصوصی
ح: مرد بازنده، موقعیت مهدی، نگهبان شب
بهترين فيلمنامه
مرد بازنده، نگهبان شب، برف آخر
فيلمنامه محبوب
مرد بازنده، شهرک، شب طلایی
بهترین سکانس و بهترین شخصیت
در فیلم مرد بازنده، به دنبال فشارهای متعدد و فزاینده بیرونی، از گرفتن پرونده از دست کارآگاه بگیرید تا تهدیدهای افراد ناشناسی که وارد منزلش میشوند، کارآگاه احمد (جواد عزتی) بیش از پیش تحت فشار قرار میگیرد و متقاعد میشود به دلایل امنیتی دیگر نباید وارد جزئیات پرونده قتل شود. تا اینکه بازی به جاهای خطرناکی کشیده میشود و پسرش نیز دستگیر میشود. کارآگاه بعد از حضور در بازداشتگاه و بدون اینکه خودش را معرفی کند، خواستار ملاقات با پسرش میشود. پس از دیدن پسرش علی؛ اعصابش به هم میریزد و با مأمور انتظامی درگیر میشود تا هرچه سریعتر پسرش را بیرون بکشد ولی او را بازداشت میکنند. زمانیکه دستبند به دست در مقابل افسر نگهبان ایستاده است و افسر از این مسئله به عنوان یک گزینه تحقیرآمیز در مقابل او استفاده میکند، کارآگاه خیلی خونسرد کارت شناساییاش را بیرون میکشد و از این مهلکه عبور میکند.
* امیررضا تجویدی
الف: شهرک، علفزار، موقعیت مهدی
ب: ملاقات خصوصی، موقعیت مهدی، علفزار
ج: علفزار، شهرک ، برف آخر
د: علفزار، مرد بازنده، شهرک
ه: موقعیت مهدی، علفزار، ملاقات خصوصی
و: ملاقات خصوصی، موقعیت مهدی، مرد بازنده
ز: موقعیت مهدی، ملاقات خصوصی، علفزار
ح: علفزار، ملاقات خصوصی، برف آخر
بهترين فيلمنامه
موقعیت مهدی، ملاقات خصوصی، علفزار
فيلمنامه محبوب
موقعیت مهدی، شهرک
بهترین سکانس و بهترین شخصیت
شخصیت بازپرس (پژمان جمشیدی) فیلم علفزار و زخم پیشداستانش، کشمکشهای درونی دو شخصیت اصلی در فیلمهای برف آخر و شهرک، شخصیتپردازی خسرو (روحالله زمانی) در موقعیت مهدی
سکانس مکالمه رادیویی در نیزار در موقعیت مهدی، سکانسهای پایانی مرد بازنده
* حسین جوانی
الف: ملاقات خصوصی
ب:
ج:
د:
ه:
و: موقعیت مهدی
ز: موقعیت مهدی
ح: موقعیت مهدی، علفزار، مرد بازنده
بهترين فيلمنامه
---
فيلمنامه محبوب
موقعیت مهدی
بهترین سکانس و بهترین شخصیت
سکانس بازگشت مهدی به خانه پس از شهید شدن حمید در موقعیت مهدی.
شخصیت دایی (با بازیِ علیاکبر اُصانلو) در نگهبان شب.
* حمید حاجی حسینی
الف: شهرک، ملاقات خصوصی، بیرویا
ب: ملاقات خصوصی، برف آخر، مرد بازنده
ج: ملاقات خصوصی، مرد بازنده، برف آخر
د: علفزار، ملاقات خصوصی، برف آخر
ه: مرد بازنده، ملاقات خصوصی، علفزار
و: موقعیت مهدی، برف آخر، علفزار
ز: ملاقات خصوصی، علفزار، موقعیت مهدی
ح: ملاقات خصوصی، مرد بازنده، علفزار
بهترين فيلمنامه
ملاقات خصوصی. با پایانبندی مناسب میتوانست به فیلمنامهای کمنقصتر تبدیل شود.
فيلمنامه محبوب
مرد بازنده به دلیل رعایت قواعد داستانگویی در قالب ژانر تریلر معمایی و خلق کارآگاه سمج و خشن میانسال درگیر مشکلات شخصی و خانوادگی به عنوان شخصیت اصلی.
بهترین سکانس و بهترین شخصیت
سکانس تنهایی مهدی باکری در بخشهای پایانی موقعیت مهدی.
شخصیت فرهاد طاهری (هوتن شکیبا) در ملاقات خصوصی، احمد خسروی (جواد عزتی) در مرد بازنده
* اشکان راد
الف: علفزار، شهرک، بیرویا
ب: علفزار، نگهبان شب، مرد بازنده
ج: برف آخر، نگهبان شب، موقعیت مهدی
د: علفزار، شب طلایی، بیرویا
ه: علفزار، موقعیت مهدی، نگهبان شب
و: نگهبان شب، شب طلایی، موقعیت مهدی
ز: موقعیت مهدی، نگهبان شب، علفزار
ح: نگهبان شب، علفزار، مرد بازنده
بهترين فيلمنامه
علفزار
فيلمنامه محبوب
موقعیت مهدی
بهترین سکانس و بهترین شخصیت
سکانس گریه رزمنده جوان و ناتوانی او در گذر از کانالی که پیکر بیجان همرزمان و دوستانش آن را پر کرده است و درنهایت عبور او از این آتش درونی درحالیکه پوتینهایش را روی دوش خود انداخته است.
شخصیت مهدی باکری در موقعیت مهدی. پرداخت انسانی از قهرمان بزرگ دفاع مقدس، میتواند مسیر تازهای را در پرداختن به شخصیتهای ارجمند معاصر در سینمای ایران بگشاید.
* بهمن شیرمحمد
الف: مرد بازنده، برف آخر، ملاقات خصوصی
ب: ملاقات خصوصی، موقعیت مهدی، مرد بازنده
ج: ملاقات خصوصی، موقعیت مهدی، مرد بازنده
د: خائنکشی
ه: ملاقات خصوصی
و: برف آخر، مرد بازنده
ز: برف آخر، موقعیت مهدی
ح: ملاقات خصوصی، مرد بازنده
بهترين فيلمنامه
برف آخر
فيلمنامه
برف آخر
بهترین سکانس و بهترین شخصیت
سکانس افتتاحیه خائنکشی که ضرب شست تکنیکی این دوره از جشنواره بود و کاراکتر یوسف در فیلم دشوار برف آخر با بازی جانانه امین حیایی.
* محمدجواد فراهانی
الف: بیرویا، علفزار، شهرک
ب: مرد بازنده، علفزار، نگهبان شب
ج: موقعیت مهدی، مرد بازنده، علفزار
د: مرد بازنده، علفزار
ه: موقعیت مهدی، مرد بازنده، علفزار
و: نگهبان شب، موقعیت مهدی
ز: مرد بازنده، موقعیت مهدی، ملاقات خصوصی
ح: مرد بازنده، علفزار، موقعیت مهدی
بهترين فيلمنامه
مرد بازنده
فيلمنامه محبوب
مرد بازنده
بهترین سکانس و بهترین شخصیت
سکانسی از فیلم موقعیت مهدی که در آن مهدی و برادرش حمید در حیاط خانه برادر کوچکتر مشغول بازسازی موزائیکهای حیاط هستند. مهدی صحبتهایی را پیرامون توبهنامه با حمید مطرح میکند و لزوم پیوستن حمید به سپاه را یادآور میشود. حمید که نمیداند اصلا برای چه باید توبهنامه بنویسد به مهدی میگوید که تا به حال چندین بار به مقر فرماندهی رفته اما هیچکس به او توجهی نکرده است. نکته مورد توجه در این سکانس شخصیتپردازی غیرمستقیم دو کاراکتر اصلی است. حمید که پشتسرهم موزائیکها را میچیند با اعتراض مهدی مبنی بر تراز نبودن آنها روبهرو میشود درحالیکه حمید اعتقاد دارد، باید سریعتر کار را تمام کند. چنین اشارهای به فرایند چینش موزائیکها به طور غیرمستقیم مخاطب را با ابعاد شخصیتی دو کاراکتر آشنا میکند؛ مهدی فردی مدیر و حسابگر است و حمید شخصیتی عملگرا.
* سید آریا قریشی
الف: شهرک، بیرویا، شادروان
ب: موقعیت مهدی، ملاقات خصوصی، برف آخر
ج: برف آخر، ملاقات خصوصی، موقعیت مهدی
د: علفزار، شهرک، بیرویا
ه: موقعیت مهدی، ملاقات خصوصی، علفزار
و: موقعیت مهدی
ز: موقعیت مهدی، برف آخر، ملاقات خصوصی
ح: موقعیت مهدی، ملاقات خصوصی، شهرک
بهترين فيلمنامه
موقعیت مهدی
فيلمنامه محبوب
موقعیت مهدی
بهترین سکانس و بهترین شخصیت
شخصیت مهدی باکری در فیلم موقعیت مهدی، یکی از باورپذیرترین شخصیتهایی که در سینمای ایران از یک قهرمان جنگ خلق شده است: آدمی با روحیاتی کاملاً متعارف که در عین حال به عنوان یک شخصیت برجسته در دوران جنگ تحمیلی هم باورپذیر است. حجازیفر و امینی، از وابستهکردن مهدی باکری به هر حزب و گروهی اجتناب کرده، در خلق یک قهرمان حقیقتاً «ملّی» کوشیده و در این راه، تا حد قابل قبولی موفق نشان دادهاند.
سکانس پایانی موقعیت مهدی (جدا از تصاویر بهیادماندنیاش) پازل شخصیتی مهدی باکری را تکمیل میکند: مردی که اهل رفتن و تنها گذاشتن نبود. این تصویر، پلهپله در اپیزودهای قبلی فیلم – حتی آنهایی که بدون حضور یا با حضورِ کمرنگِ مهدی باکری روایت شدهاند – شکل گرفته و حالا به نتیجه نهایی میرسد.
* علیرضا مجمع
الف: شهرک، علفزار
ب: موقعیت مهدی
ج: موقعیت مهدی، ملاقات خصوصی
د: ملاقات خصوصی، علفزار
ه: علفزار
و: موقعیت مهدی، ملاقات خصوصی
ز: موقعیت مهدی
ح: موقعیت مهدی
بهترين فيلمنامه
موقعیت مهدی
فيلمنامه محبوب
موقعیت مهدی
بهترین سکانس و بهترین شخصیت
سکانس تنهایی مهدی باکری در کنار همرزمانش، و دیالوگی که با نیروی لشکرش انجام میدهد. تصمیم ماندن در کنار نیروهایش که عملا به مرگی خودخواسته تبدیل میشود.
* میثم محمدی
الف: علفزار، برف آخر، نگهبان شب
ب: علفزار، مرد بازنده، نگهبان شب
ج: علفزار، نگهبان شب، مرد بازنده
د: علفزار، مرد بازنده، شب طلایی
ه: علفزار، برف آخر، نگهبان شب
و: شب طلایی، برف آخر، موقعیت مهدی
ز: برف آخر، موقعیت مهدی، نگهبان شب
ح: علفزار، موقعیت مهدی، نگهبان شب
بهترين فيلمنامه
علفزار
فيلمنامه محبوب
موقعیت مهدی، نگهبان شب
بهترین سکانس و بهترین شخصیت
سکانی افتتاحیه علفزار، سکانس پایانی شب طلایی و سکانس پایانی موقعیت مهدی.
شخصیت شهید باکری در موقعیت مهدی، شخصیت بازپرس در علفزار، شخصیت دکتر دامپزشک در برف آخر و شخصیت دایی در نگهبان شب
* محمدرضا مقدسیان
الف: علفزار، دسته دختران
ب: موقعیت مهدی
ج: ملاقات خصوصی، موقعیت مهدی
د: علفزار
ه: علفزار
و: موقعیت مهدی
ز: موقعیت مهدی
ح: موقعیت مهدی
بهترين فيلمنامه
موقعیت مهدی، علفزار
فيلمنامه محبوب
موقعیت مهدی
* صوفیا نصرالهی
الف: بیرویا، مرد بازنده، موقعیت مهدی
ب: مرد بازنده
ج: بیرویا، مرد بازنده
د: بیرویا، مرد بازنده، علفزار
ه: بیرویا
و: مرد بازنده، بیرویا، علفزار
ز: مرد بازنده
ح: علفزار
بهترين فيلمنامه
بیرویا، مرد بازنده،
فيلمنامه محبوب
علفزار
بهترین سکانس و بهترین شخصیت
بهترین سکانس، پایان مرد بازنده وقتی جواد عزتی میفهمد که خودش هم جزیی از بازی بوده که قرار است دست سیستم فساد مالی را رو کند و سکانس پایانی بیرویا وقتی رویا با آرش رودررو میشود و آرش نشانهای درباره براق بودن فسفر به او میدهد و هر دو به آسمان نگاه میکنند. در میان فیلمهایی با پایان بد، این دو پایانبندی خوب و غافلگیرکننده بود. پایانهایی که با سیر دراماتیک فیلم جور درمیآمدند.
بهترین شخصیت کاراکتر رویا در فیلم بیرویا، کاراکترهای خسرو و محمد در موقعیت مهدی و کاراکتر خسروی در مرد بازنده به دلیل پرداخت درست و همدلیبرانگیز بودنشان.
* عباس نصراللهی
الف: خائنکشی، مرد بازنده، نگهبان شب
ب: نگهبان شب
ج: موقعیت مهدی، نگهبان شب
د:
ه: موقعیت مهدی، مرد بازنده
و: نگهبان شب
ز: مرد بازنده، نگهبان شب
ح: موقعیت مهدی، نگهبان شب
بهترين فيلمنامه
نگهبان شب
فيلمنامه محبوب
نگهبان شب
بهترین سکانس و بهترین شخصیت
سکانس صحبت کردن خیالی شخصیت پسر در فیلم نگهبان شب با دختر مورد علاقهاش به وسیله چراغقوهای که از پشت پنجره خانه آیندهشان انجام میشود و او دختر را به سینمارفتن دعوت میکند.
شخصیت دایی در فیلم نگهبان شب با آن خلوص و صمیمیت و آلزایمری که باورپذیر است و با تمام کارهایی که میکند و حرفهایی که میزند در کنار شخصیت کارآگاه در فیلم مرد بازنده، به دلیل پیچیدگیها و طنازیهای خاصش.
* محمدرضا نعمتی
الف: برف آخر، علفزار، ضد
ب: علفزار، مرد بازنده، نگهبان شب
ج: موقعیت مهدی، ضد، علفزار
د: علفزار، مرد بازنده، شب طلایی
ه: علفزار، برف آخر، موقعیت مهدی
و: شب طلایی، نگهبان شب
ز: مرد بازنده، موقعیت مهدی، نگهبان شب
ح: علفزار، برف آخ ، موقعیت مهدی
بهترين فيلمنامه
علفزار
فيلمنامه محبوب
مرد بازنده
بهترین سکانس و بهترین شخصیت
سکانسی که خواهر کوچکتر مهدی باکری در مراسم شهادت برادرش او را در اتاقی گیر میاندازد و همسر مهدی هم به آنها اضافه میشود. حرف و حدیثهایی پیرامون رها کردن جنازه حمید بر سر زبانها افتاده و خواهر که داغدار برادر شهید است، مصرانه میخواهد مطمئن شود چقدر این شایعاتی که بر اساس آن مهدی اجازه نداده تا جنازه حمید را بازگردانند، واقعیت دارد. او به دلیل کاریزمای برادر ارشد جسارت ابراز مستقیم خشمش را ندارد. پس با واسطه و غیرمستقیم و با حجبوحیایی خواهرانه، برادرش را به دلیل این قانونمداری – که باعث شده تن حمید نیز مانند برادر اول بدون مزار بماند - شماتت میکند. در این صحنه، همسر مهدی بیدلیل درباره خشک کردن زودهنگام سبزی میپرسد. این پرسش و پاسخ بیارتباط به موقعیت، همان ریزهکاریهای دراماتیک است که مخاطب را کاملاً غیرمستقیم – اما تأثیرگذار، از درونیات شخصیت آگاه میکند.
* ملیکا هلالی
الف: بیرویا، برف آخر
ب: بیرویا، برف آخر، موقعیت مهدی
ج: بیرویا، برف آخر، موقعیت مهدی
د:
ه: بیرویا
و: برف آخر
ز: برف آخر، موقعیت مهدی
ح: موقعیت مهدی، برف آخر
بهترين فيلمنامه
انتخاب بهترین فیلمنامه از میان آثاری که تماشا کردم، انتخاب سختی است. در واقع شاید بتوان گفت مهمترین مشکل فیلمهای امسال، بازهم فیلمنامه بود. با این وجود فیلمنامه بیرویا را از نیمه دوم به عنوان اثری که مشخص است بارها به نگارش درآمده تا ایده اصلی را شکل دهد، میتوان بهترین فیلمنامه نام برد.
فيلمنامه محبوب
داستان و فیلمنامه برف آخر به دلیل پرداخت صحیح شخصیت تنها و ویرانشده یوسف، همچنین کمدیالوگ بودن و سکوت این شخصیت که به بستر اصلی قصه، اتمسفر و فضاسازی سرد و یخزده آن منطقه شبیه بود.
بهترین سکانس و بهترین شخصیت
سکانسی که یوسف و رعنا چای مینوشند و یوسف دستکشش را در میآورد در برف آخر.
سکانسی که زنبور در ظرف عسل پیدا میشود، یوسف آن را در ظرف آب قرار میدهد و در قابی که رو به بیرون است بالاخره لبخند میزند در برف آخر.
سکانس پایانی برف آخر.
سکانس شستن سر مهدی توسط صفیه در موقعیت مهدی.
صدای صفیه بر روی لحظهای که قایق جنازه مهدی مورد اصابت قرار میگیرد در موقعیت مهدی.
سکانس پایانی بیرویا و دیدار رویا و آرش به دلیل پیدا شدن این دو شخصیت گمشده با هویتی جدید و شناختن یکدیگر.
شخصیت یوسف و رعنا در برف آخر.
نکته: فیلمهای علفزار و ملاقات خصوصی را ندیدهام.