هفته فیلم رویدادی بین‌المللی و فرهنگی میان ایران و کشورهای مختلف جهان است که به همت بنیاد سینمایی فارابی، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و سازمان سینمایی کشور و هم‌چنین سفارت کشور مهمان برگزار می‌شود. بنیاد سینمایی فارابی در این رویداد هر بار میزبان یکی از کشورهای جهان خواهد بود و در هر دوره برگزاری، مدعوین به تماشای مجموعه‌ای از بهترین تولیدات سینمایی کشورها خواهند نشست. این دوره که سومین هفته از برگزاری این رویداد است، با عنوان هفته فیلم چین فعالیت خود را از 16 اردیبهشت آغاز کرد و با نمایش پنج اثر سینمایی از چین در 20 اردیبهشت به کار خود پایان داد. گزارش ذیل شرح مختصری از این اتفاق سینمایی بین‌المللی است.
حیاط بنیاد سینمایی فارابی مملو از مهمانان، هنرمندان و مسئولان فرهنگی و سیاسی ایران و چین بود. پس از پذیرایی مفصل به سبک ایرانی و چینی، از مهمانان برای ورود به سالن زنده‌یاد عباس کیارستمی دعوت شد. تعداد مهمانان شرکت‌کننده بیش از ظرفیت سالن بود، به همین دلیل تعدادی از هنرمندان و دوستان مطبوعاتی در گوشه و کنار سالن، این رویدادِ فرهنگی را ایستاده دنبال کردند. با پخش سرود ملی از هر دو کشور ایران و چین، افتتاحیه این مراسم به صورت رسمی آغاز شد.
سیدمهدی جوادی در آغاز صحبت‌هایش اشاره داشت تعامل و تبادلی که میان دو کشور ایران و چین در حال شکل‌گیری است، سنت و ریشه‌ای دیرینه دارد، همان‌طور که آثار برجای‌مانده از شاعران برجسته نامی ایران همچون فردوسی، سعدی و سنایی سند گویایی بر این تبادل فرهنگی است. اگر در روزگاران قدیم، هنر شعر و نثر ایرانی مؤید این پیوندها و علقه‌های فرهنگی بوده است، امروز ابزار قدرتمند سینما می‌تواند بازنمای این ریشه‌های مشترک تمدنی دو کهن فرهنگ و تمدن شرقی باشد؛ فرهنگ تمدن‌هایی که ریشه‌های مشترکی در روزگاران قدیم داشته‌اند و امروز نظر به نظم نوین جهانی هم‌سویی، هم‌جهتی و همراهی بیش از پیش هم دارند. از این منظر فکر می‌کنیم فرصت سینما فرصت مغتنمی برای گسترش همکاری‌های فرهنگی بین دو کشور باشد. حضور سینماگران ایرانی در رویدادهای سینمایی چین نظیر جشنواره شانگهای و پکن در سال‌های گذشته و هم‌چنین حضور سینماگران چینی در جشنواره‌های ایرانی، ازجمله جشنواره فیلم‌های کودک و نوجوان، جشنواره بین‌المللی فیلم فجر، حقیقت و کوتاه در سال‌های گذشته نشان‌دهنده تعاملات زیادی است که بین این دو کشور وجود داشته است. جوادی اظهار امیدواری کرد در سال‌های آتی شاهد تعاملات بیشتر هم باشیم. او افزود یکی از نکاتی که می‌تواند به تقویت روابط سینمایی ایران و چین کمک کند، تولید مشترک آثار سینمایی ایران و چین خواهد بود. در سال گذشته مذاکراتی برای تولیدات مشترک بین سینمای ایران و چین و بین دو نهاد ملی سینمای کشور ایران و چین، یعنی بنیاد سینمایی فارابی و چاینا فیلم‌گروپ انجام شد که امیدوارم با شدت و همت بیشتری امسال این توافقات پی‌گیری شود و سال آتی در چهارمین هفته فیلم چین در ایران شاهد تولیدات مشترک این دو کشور بر پرده باشیم. هم‌چنین برگزاری هفته فیلم ایران در چین از برنامه‌های آتی بنیاد سینمایی فارابی است که با کمک دوستانمان در چین به‌زودی آن را شاهد خواهیم بود.
مدیر فارابی اضافه کرد یکی دیگر از موضوعاتی که بنیاد سینمایی فارابی در دستور کار خود قرار داده، موضوع کشورهای عضو شانگهای و برگزاری جشنواره و رویدادهای مشترک است. خوشحالم اعلام کنم که بستر این اتفاق فراهم شده و مذاکرات اولیه‌اش به پایان رسیده و امیدوارم با سرعت بیشتری شاهد شکل‌گیری کارگروه مشترک بین کشورهای عضو شانگهای برای تقویت سینما باشیم. تعاملات دیگری، ازجمله گسترش فناوری‌های تولید، زیرساخت‌های تولید و انتقال تکنولوژی‌های روز تولید از موضوعات تبادل و تعاملات بین سینمای ایران و چین است که ما آن را با جدیت دنبال می‌کنیم. در این چند وقت هم شاهد اکران سینمایی از چین هستیم که معرف نسل جوان سینمای چین خواهد بود. همان‌طور که در سال گذشته بنیاد سینمایی فارابی با راه‌اندازی باشگاه فیلم اولی و معرفی 87 فیلم‌ساز جوان به عرصه سینمای کشور برای تعدیل سینمای ایران تلاشی کوشا داشته است، در چین هم شاهد حضور نسل نویی از سینماگران هستیم که این هفته فیلم بخشی از این دستاوردهای سینمای جدید چین را در مجموعه‌ای پنج فیلمی آماده اکران کرده است.
پس از سخنرانی مدیرعامل سینمایی بنیاد فارابی، مجری این برنامه از سفیر چین در ایران برای ایراد سخن دعوت به عمل آورد. سفیر چین در ایران سخنان خود را با یاد کردن از زنده‌یاد عباس کیارستمی که سالن مراسم نیز مزین به نام اوست، شروع کرد. در ادامه، سینما را به عنوان هنری متجلی‌شده از نور و سایه معرفی کرد که آینه‌ای از واقعیت و پیام‌آور فرهنگ است؛ هنری که امروزه می‌تواند نقش مهمی را در ترویج مبادلات و یادگیری متداول میان تمدن‌ها ایفا کند. ایشان ضمن اشاره به تمدن‌های باشکوه و کهن ایران و چین آینده روشنی را برای همکاری این دو کشور تصور کرد. هم‌چنین با اشاره به کارنامه دو سال آخر عباس کیارستمی، کارگردان مشهور ایرانی، بیان کرد این هنرمند در دو سال آخر کارنامه هنری خود چهار بار برای ساخت فیلم به چین سفر کرده بودند و فیلم‌سازان چینی برای بزرگداشت این هنرمند ایرانی فیلم مستندی با عنوان راه‌پیمایی ساختند. در سال‌های اخیر فیلم‌های زیادی از ایران در چین نمایش داده شده که همین امر موجب درک و شناخت بیشتر مردم چین از ایران شده است. هم‌چنین از کارگردان‌های محبوب ایرانی در چین برای تهیه فیلم دعوت به عمل آمده است. فیلم‌های ایرانی چندین بار در جشنواره‌های هنری چین جوایز متعددی را کسب کرده. به همین ترتیب، آثار هنرمندان فیلم‌ساز چینی هم وارد خانه‌های مردم ایران می‌شود و پنجره‌ای را برای درک مردم ایران از کشور چین می‌گشاید. همه این‌ها نشان‌دهنده توسعه همکاری ایران و چین در زمینه فیلم و سینماست. خوش‌بختانه مشترکات فرهنگی تمدن شرق که ریشه در احساس و انسان‌گرایی شرقی دارد، در آثار هر دو کشور مشهود است و همین امر باعث تولید محتوایی با مضامین انسانی و در پرداخت‌ها و شکل‌های مختلف شده است. در 10 سال گذشته صنعت سینمای چین پیشرفت چشم‌گیری داشته، طوری که این کشور در دهه اخیر تبدیل به بزرگ‌ترین بازار فیلم جهان شده است. در سال 2022 مجموع باکس آفیس بازار فیلم چین حدود 36/4 میلیارد دلار بوده است. در فوریه سال جاری طی سفر رئیس‌جمهور وقت ایران، ابراهیم رئیسی، به این کشور طرفین بیانیه‌ای مشترک را امضا کرده و به اجماع برای گسترش همکاری‌های فرهنگی و تحکیم روابط دوستانه و صمیمیت مردم هر دو کشور در سایه این روابط رسیدند. من صمیمانه امیدوارم رویداد هفته فیلم چین امسال بتواند تعداد بیشتری از فیلم‌های برجسته چینی را به ایران معرفی کند، تا با نمایشی از جذابیت‌های فرهنگی و ملی چین مخاطبان بیشتری از ایران با سینمای چین همراه و علاقه‌مند به تعاملات بیشتر با این کشور شوند.
سومین سخنران این مراسم محمد خزایی، رئیس سازمان سینمایی کشور، بود. خزایی برگزاری هفته سوم فیلم چین در ایران را بستری پویا برای توسعه روابط فرهنگی میان دو تمدن بزرگ و کهن شرق قلمداد کرد. ایشان عنوان کرد در سینمای ایران و چین شاخصه‌های درخشان و مشترکی وجود دارد. چنان‌چه این ظرفیت‌ها به‌درستی شناسایی شوند، توانمندی بالقوه‌ای را در سینمای هر دو کشور ایجاد خواهند کرد که بسط و توسعه آن برای هر دو طرف می‌تواند در خور اهمیت باشد. ایشان در طرح همکاری و تعاملات هنری ایران و چین که در سایه این رویداد ادامه خواهد یافت، افق‌های روشنی چون تقویت اقتصاد سینمایی و هم‌چنین هم‌سویی در تبادلات تجارت فیلم را از این رهنمون مهم انگاشته و بیان داشتند سینمای امروز در دنیا در دو بخش نرم‌افزاری و سخت‌افزاری نیازمند پتانسیل‌های قدرتمندی است که بتواند پاسخ‌گوی عرصه‌های بین‌المللی در جهان باشد. محمد خزایی با اشاره به نقش ایران در سینمای بین‌الملل که همواره به دنبال طرح مسائل اخلاقی و انسانی بوده است، افزود در جهانِ تصویرمحور امروز در دنیا، سینمای ایران به واسطه سابقه فرهنگی که در پرداخت به مضامین انسانی و اخلاقی دارد، مطرح است و چنان‌چه این ظرفیت بالقوه در سینمای ایران بتواند در سایه یک همکاری مشترک به ظرفیت‌های غنی صنعت سینما و تجهیزات به‌روز در حوزه فیلم‌سازی دست یابد، بدون شک شاهد شکست هژمونی سینمای غرب در برابر این رسانه پرقدرت خواهیم بود. رئیس سازمان سینمایی در ادامه از مستند به‌یادماندنی راه ابریشم که اثری نام‌آشنا برای همه ایرانیان است، به عنوان استعاره‌ای از این شاهراه بزرگ میان خاور دور و خاور نزدیک یاد کرد که در طول تاریخ همواره برای کشورهای این شاهراه دستاوردهای قابل اهمیتی داشته است.
در میانه مراسم هفته سوم فیلم چین، سه پیام تصویری ضبط‌شده از سه نهاد مهم و تصمیم‌گیرنده در حوزه صنعت سینمای چین، هم‌چنین یک آنونس و تیزر از محصولات سینمایی چین پخش شد. در این سه پیام تصویری، خانم سون شیانگ هویی (رئیس آرشیو ملی چین)، آقای تسا جوئن (سردبیر انجمن فیلم‌سازان چین) و آقای هه وین چوآن (مدیرعامل مرکز جشنواره بین‌المللی شانگهای) ضمن ابراز خرسندی از این رویداد فرهنگی عنوان کردند با توجه با سابقه ارزشمندی که سینمای ایران در چین دارد، از شکل گرفتن این تعامل و تبادل پویا استقبال می‌کنند و هم‌چنین آمادگی خود را برای همکاری‌های بیش از پیش در این حوزه برای نمایش فیلم‌های ایران در چین و هم‌چنین نمایش آثار برجسته سینمایی چین اعلام کردند.
هم‌چنین در حاشیه این رویداد، احسان هوشیارگر، مسئول روابط عمومی بنیاد سینمایی فارابی، به خبرنگار ماهنامه فیلم‌نگار گفت رسالت هفته‌های فیلم در بنیاد فارابی، معرفی و آشنایی سینماگران ایرانی با سینمای نوین کشورهای مختلف است و درواقع برنامه‌ریزی و ایجاد هفته‌های فیلم از جهان به یک سال قبل برمی‌گردد. همان‌طور که در سال گذشته برای سینمای دو کشور استرالیا و روسیه نیز هفته فیلم برگزار شد که هر دو رویداد دستاوردهای فرهنگی و هنری بسیاری برای ایران داشت و خوش‌بختانه شاهد همکاری‌های گسترده‌ای در سطح مدیران سینمایی دو کشور بودیم، بالاخص در روسیه که متعاقب آن هفته فیلم، مدیران سینمایی ایران به روسیه رفتند و قرار است هفته فیلم سینمای ایران هم به‌زودی در روسیه برگزار شود.
هوشیارگر در ادامه گفت آثار به نمایش گذاشته‌شده گزینشی از سینمای نسل نو چین است که با برداشت‌های سابق مخاطب ایرانی از فیلم چینی که عموماً فضای اکشن و رزمی بود، متفاوت است. این پنج فیلم مجموعه‌ای کاملاً متفاوت از سینمای چین را به نمایش درمی‌آورد که در حال حاضر، در دست سینماگران نسل جدید چین است. هوشیارگر در ادامه نوید داد که نخستین فیلم صامت سینمای چین که به همت آرشیو ملی چین بازسازی شده است، برای اولین بار در ایران رونمایی می‌شود. این فیلم 20 دقیقه‌ای که تابه‌حال در خود کشور چین هم نمایش داده نشده است، در بنیاد سینمایی فارابی برای مخاطبان علاقه‌مند به معرض نمایش گذاشته خواهد شد.