تراژدی، ترس و دیگر هرگز![1]

پرونده موضوعی: اقتباس‌های سینمایی و تلویزیونی از آثار ادگار آلن پو

  • نویسنده : امیررضا تجویدی
  • مترجم :
  • تعداد بازدید: 384

اگر بنا باشد در میان نویسندگان محبوب ادبیات داستانی آمریکا یک نفر را به عنوان کنجکاوی‌برانگیزترین فرد نام ببریم، بی‌شک یکی از نخستین گزینه‌ها ادگار آلن پو خواهد بود. اما راز جایگاه این‌چنین متمایز آلن پو، نه در نظم ساختاری خلاصه می‌شود که در داستان‌هایش به کار می‌برد و نه در تعریف روایت‌هایی وهم‌زده و هولناک با سبکی منحصربه‌فرد که لازمه نگارش یک اثر ادبی ماندگار است، بلکه آن‌چه او را از بسیاری نویسندگان محبوب ادبیات جنایی- کارآگاهی متمایز کرده، انتخاب‌های هوشمندانه‌اش در حرکت مداوم میان کهن‌الگوهای وحشت و تراژدی است که رفتن به سراغشان دل و جرئتی مضاعف می‌طلبد. پو همواره در داستان‌های بسیار شهیرش، به سراغ تعریف داستان‌هایی اگزوتیک و چندلایه می‌رود که در نگاه اول دنبال کردنشان سخت به نظر می‌رسد، اما نویسنده پرفروغ آمریکایی با مهارتی که از پیشینه‌‌اش در نقد ادبی برمی‌آید، درست در بزنگاهی که انتظار می‌رود مخاطب از میزان پیچیدگی داستان‌هایش دل‌زده و رشته اتصالش با متن از‌هم‌گسسته شود، به ساده‌‌ترین اما اثرگذارترین شیوه ممکن جهان معنایی‌اش را می‌بندد تا با ایجازی مثال‌زدنی، بدون گرفته شدن وقت مخاطب، اثری را در ذهن بر جای بگذارد که تا مدت‌ها فراموش نخواهد شد. اما این‌که چرا تصمیم بر آن شد تا در قالب پرونده‌ای برای نویسندگان بزرگ تاریخ سینما به سراغ اقتباس‌های سینمایی از آثار پو برویم، در یک دلیل ساده خلاصه می‌شود؛ این‌که جهان‌بینی شبکه‌ای پو که در بسیاری آثارش خصلت‌هایی مشترک را به ذهن متبادر می‌سازد، همواره همراه است با جزئیات و توصیف‌هایی که سرشار از ایماژ و تخیل‌اند، و این تصاویر خیال‌انگیز ذهنی، خود باعث شده‌اند آثار پو در طول تاریخ سینما، منبع اقتباسی برای فیلمنامه بخشی از مهم‌ترین درام‌های ک...

مرجع مقاله